30.5.07
Memoroj de la ekzilo
Ĵus aperis nova libro pri historio, verkita de esperantisto. Ĉifoje en la hispana lingvo. Temas pri membiografiaj rememoroj de la konata veterano Antonio Marco Botella. Ĝi titoliĝas “La odisea del Stanbrook. Memorias de un exiliado político” (“La odiseado de la Stanbrook. Memoroj de politika ekzilito”). “Stanbrook” estas la nomo de la ŝipo en kiu povis fuĝi el Alikanto al Alĝerio la lastaj soldatoj de la respublikana tendaro en la plej lastaj tagoj de la hispana interna milito.
La libro rakontas la fuĝon de la aŭtoro en tiu ŝipo, la mistraktadon de la francaj aŭtoritatoj antaŭ kaj post la elŝipiĝo, la vivon en la koncentrejoj. En unu ĉapitro Antonio Marco memoras pri siaj interparoloj kun la kolonelo Mangada, kiu ankaŭ ekziliĝis per tiu sama ŝipo. Li poste rakontas pri sia reveno en Hispanion, kaj pri la travivaĵoj en la postmilita socio, kiam regis la suspekto kaj la malriĉeco. Parto de la informoj estas konataj al la esperantoparolantoj, ĉar ili jam aperis en diversaj verkoj de Marco, plej notinde en “Laboristaj kronikoj”.
Bonan parton de la verko okupas alitipa materialo: historio kaj literaturo de la periodo kiam la araboj okupis la iberan duoninsulon. La konekto inter ambaŭ temoj troviĝas en tio, ke ĝuste dum la ekzilo la aŭtoro unuafoje konatiĝis kun tiu parto de la hispana historio, tiutempe malmulte disvastigata en lia lando. Ĝi de tiam fascinis lin, kaj okupis gravan rolon en liaj literaturaj verkoj, precipe en la esperantlingva “Lirikaj perloj de Al-Andalus”. Tiu ĉi verko, kiu meritas pli grandan disvastiĝon en nia komunumo estas samtempe historia informaro de tiu epoko (Al-Andalus estas la araba nomo de la iberaj landoj, kaj la nomo restas en la nuna Andaluzio), kaj antologio de la tiama poezio, vera juvelo de la monda literaturo.
Aparte, Marco tradukis tre diversajn hispanajn poeziojn. En tiu ĉi retejo mi iom post iom publikigas parton da ili. Vidu ekzemple specimenojn de poemoj de klasikuloj en Hispanio Garcilaso de la Vega, Gil Vicente, Juan de Timoneda, ktp, plu ĵus enretigitan ekzemplon de tiu andalusa poezio.
